انجمن اقتصاد کشاورزی ایران
Agricultural Economics
2008-5524
2645-3274
13
3
2019
11
22
بررسی عاملهای مؤثر بر تقاضای واردات انواع گوشت و نهادههای دامی در ایران
1
28
FA
پریسا
علیزاده
دانشجوی دکتری اقتصاد کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد
parisa.alizadeh67@gmail.com
حسین
محمدی
عضو هیئت علمی گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد
hoseinmohammadi@um.ac.ir
ناصر
شاهنوشی
استاد گروه اقتصاد کشاورزی
shahnoushi@um.ac.ir
سید حسین
سقائیان نژاد
000-0002-8309-1213
دانشگاه کنتاکی
ssaghaian@uky.edu
علیرضا
پویا
استاد گروه مدیریت دانشگاه فردوسی مشهد
alirezapooya@um.ac.ir
10.22034/iaes.2019.114832.1727
وابستگی شدید به واردات گوشت قرمز و نهادههای دامی و کافی نبودن تولید داخلی آنها، موجب شده تا هر گونه تغییر سیاست در واردات این محصولات، رفاه بسیاری از تولیدکنندگان و مصرفکنندگان را تحت تأثیر قرار دهد. نظر به ارتباط تنگاتنگ واردات این محصولات با امنیت غذایی کشور و رفاه جامعه، شناخت مؤلفههای اثرگذار بر تقاضای واردات این محصولات برای سیاستگذاری مناسب در این بخش اهمیت ویژهای دارد. در این بررسی عاملهای مؤثر بر تقاضای واردات انواع گوشت (شامل گوشت گوساله، گوشت گوسفند و گوشت مرغ) و نهادههای دامی (شامل ذرت و کنجاله سویا) با استفاده از الگوی تجارت جانشین ناقص بررسی شده است. پس از انجام آزمونهای آماری، تابعهای تقاضای واردات محصولات مورد نظر به روش سامانه معادلههای همزمان برآورد شد. متغیرهای مؤثر بر تقاضای واردات این محصولات شامل نرخ تعرفه، تولید ناخالص داخلی، نرخ مؤثر واقعی ارز، تولید داخلی و قیمت نسبی محصولات وارداتی میباشند. نتایج نشان داد که نرخ تعرفه تأثیر معنیدار و شایان توجهی بر تقاضای واردات گوشت گوساله، گوشت مرغ، ذرت دامی و کنجاله سویا دارد بنابراین استفاده از این ابزار برای کنترل واردات این محصولات بسیار اثرگذار میباشد در حالیکه تغییرپذیریهای نرخ تعرفه برای کنترل واردات گوشت گوسفند تأثیر چندانی ندارد. همچنین مشخص شد که تقاضای واردات نهادههای دامی مورد بررسی نسبت به تغییرپذیریهای نرخ مؤثر واقعی ارز کششپذیری بالایی دارند بنابراین بایستی با اتخاذ سیاستهای مناسب، از افزایش غیرمنطقی نرخ ارز و همچنین نوسانهای شدید آن جلوگیری شود.
تعرفه,تقاضای واردات,گوشت,نرخ مؤثر واقعی ارز,نهادههای دامی
https://www.iranianjae.ir/article_37421.html
https://www.iranianjae.ir/article_37421_03ac317e45ab70a119e60ce5c46699a3.pdf
انجمن اقتصاد کشاورزی ایران
Agricultural Economics
2008-5524
2645-3274
13
3
2019
11
22
ارزیابی توانایی مدلهای تحلیل پوششی دادههای فازی بازهای و استوار در تعیین کارایی واحدهای پرورش مرغ گوشتی استان خوزستان
29
56
FA
مصطفی
مردانی نجفآبادی
استادیار گروه اقتصاد کشاورزی-دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان
mostafa.korg@yahoo.com
عباس
عبدشاهی
گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکده مهندسی زراعی و عمران روستایی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، ملاثانی، ایران.
ahmadreza1378@yahoo.com
محمدرضا
قربانی
دانشیار گروه علوم دام، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان
ghorbani.mr2010@gmail.com
یاسمین
زباری
دانشجوی کارشناسی ارشد- دانشگاه تهران
yasminzebari@gmail.com
10.22034/iaes.2019.115291.1730
وجود عدم حتمیت در دادههای مورد استفاده در الگوی تحلیل پوششی دادهها امری پرهیزناپذیر بوده و ضرورت استفاده از الگوهایی که توانایی کنترل این عدم حتمیت را دارا باشند، به شدت احساس میشود. در این بررسی، به تعیین کارایی واحدهای مرغداری گوشتی استان خوزستان پرداخته شده و به منظور لحاظ شرایط عدم حتمیت، از مدل تحلیل پوششی دادههای استوار (<em>RDEA</em>) و فازی بازهای (<em>FIDEA</em>) استفاده شد. دادههای مورد نیاز با توزیع و تکمیل 105 پرسشنامه به صورت مصاحبه حضوری و با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی طبقهای در سال 1396 گردآوری شد. ارزیابی توانایی این دو مدل در برآورد کارایی واحدهای مرغداری با کمک شبیهسازی مونتکارلو انجام پذیرفت. نتایج نشان داد که میانگین کارایی فنی کل مرغداریها در مدل RDEA در سه سطح احتمال 10، 50 و 100 درصد به ترتیب برابر 88%، 91% و 93% میباشد. نتایج مدلFIDEA نشان داد که چنانچه سطح فراسنجه α (استفاده بهینه از عاملهای تولید) افزایش یابد، میانگین کارایی مرغداریهای نیمهصنعتی و صنعتی افزایش مییابد. کاربرد نهادههای هزینهی دارو، برق، آب و مساحت در مرغداریهای صنعتی و نهادههای مساحت و شمار نیرویکار در مرغداریهای نیمهصنعتی از نظر فنی ناکارا است. در این راستا، آموزش اصول پرورش طیور، مدیریت بهتر کابرد نهادهها، تخصیص منبعهای تولید و روش استفاده از تجهیزات در مرغداریها برای افزایش کارایی پیشنهاد شد. نتایج شبیهسازی مونتکارلو نشان داد که میانگین درصد سازگاری رتبهبندی برای دادههای شبیهسازیشده در همهی سناریوهای عدم حتیمت در مدل RDEA بیشتر از مدل FIDEA بوده و در این راستا، استفاده از نتایج آن برای بهبود وضعیت واحدهای ناکارا مناسب به نظر میرسد.
تحلیل پوششی دادهها,شبیه سازی مونت کارلو,کارایی,عدم حتمیت,خوزستان
https://www.iranianjae.ir/article_37422.html
https://www.iranianjae.ir/article_37422_bfa1f497c9a99bdc094d6610e4f56942.pdf
انجمن اقتصاد کشاورزی ایران
Agricultural Economics
2008-5524
2645-3274
13
3
2019
11
22
سنجش توان بالقوه پایداری گردشگری کشاورزی در شهرستان های منتخب استان کرمان
57
85
FA
مریم
ضیاآبادی
استادیار گروه جهانگردی و هتلداری، دانشکده گردشگری، مجتمع آموزش عالی بم، بم ایران
mziaabadi@gmail.com
محمد رضا
زارع مهرجردی
دانشیار اقتصاد منابع طبیعی و محیط زیست دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران
zare@uk.ac.ir
سید عبدالمجید
جلایی اسفندآبادی
استاد اقتصاد بین الملل دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران
jalaee@uk.ac.ir
حسین
مهرابی بشرآبادی
استاد اقتصاد کشاورزی دانشگاه شهید باهنر کرمان
hmehrabi2000@gmail.com
10.22034/iaes.2019.111098.1709
امروزه بسیاری از کشورها برای داشتن رشد باثبات و پایدار، صنعت گردشگری را در اولویت قرار دادهاند. در میان شکلهای مختلف گردشگری، گردشگری کشاورزی میتواند به عنوان فعالیتی مکمل کشاورزی، یکی از روشهای کاهش خطرپذیری کشاورزان باشد زیرا کشاورزی تحت تاثیر عاملهای غیر قابل مدیریت و مهار زیادی قرار دارد. اما برای جلوگیری از اثرگذاریهای منفی توسعه گردشگری کشاورزی، باید تعاملی قوی بین ابعاد مختلف گردشگری کشاورزی برقرار کرد. هدف این بررسی پتانسیلسنجی پایداری گردشگری کشاورزی از طریق شاخصهای پایداری در سه بعد اقتصادی، اجتماعی و زیستمحیطی میباشد. برای دستیابی به این هدف، دادهها و اطلاعات مورد نیاز با استفاده از روش اسنادی و پرسشنامهای و نظرسنجی از خبرگان حوزه گردشگری و کشاورزی به روش دلفی، در شش شهرستان برتر گردشگری- کشاورزی استان کرمان در سال 1396 گردآوری شدهاند. سپس با استفاده از مدل برنامهریزی ریاضی و با کمک نرم افزارهای Spss، Excel و Gams سطح پایداری گردشگری کشاورزی به صورت عملی در شهرستانهای منتخب تعیین شده است. نتایج بررسی گویای آن است که با توجه به امکانات موجود و عدم وجود زیرساختهای مناسب، بعد زیستمحیطی گردشگری کشاورزی سطح پایداری قابل قبولی نداشته و نسبت به دیگر ابعاد گردشگری کشاورزی وضعیت نامناسبتری دارد به طوریکه سطح پایداری این بعد در شهرستانهای کرمان، بم، جیرفت، رفسنجان، سیرجان و زرند به ترتیب، 191/0، 269/0، 182/0، 112/0، 132/0 و 109/0 به دست آمده است. بنابراین لازم است برای توسعه گردشگری کشاورزی، بیش از پیش به اصول پایداری و حفاظت محیط زیست توجه شود تا ضمن دستیابی به سودمندیهای گردشگری کشاورزی از آسیب و زیانرسانیهای زیستمحیطی آن در راستای توسعه پایدار جلوگیری شود.
گردشگری کشاورزی,پایداری,مشاخص ترکیبی,برنامهریزی ریاضی,استان کرمان
https://www.iranianjae.ir/article_37423.html
https://www.iranianjae.ir/article_37423_4d871fd63dbef012d099ea16550a8e11.pdf
انجمن اقتصاد کشاورزی ایران
Agricultural Economics
2008-5524
2645-3274
13
3
2019
11
22
تحلیل ارتباط بین تغییرپذیریهای اقلیم، عملکرد و ریسک تولید محصولات کشاورزی؛ مطالعه گندم دیم استان فارس
87
110
FA
زهره
رفیعی
گروه آموزشی اقتصاد کشاورزی، دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
zohreh.rafiee@modares.ac.ir
سید حبیبالله
موسوی
0000-0002-6280-072X
استادیار گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس
shamosavi@modares.ac.ir
صادق
خلیلیان
دانشیار گروه اقتصاد کشاورزی / دانشگاه تربیت مدرس
khalil_s@modares.ac.ir
10.22034/iaes.2019.112167.1713
این بررسی با هدف پاسخگویی به این پرسش بود که آیا پدیده تغییرپذیری اقلیم افزون بر عملکرد محصولات کشاورزی بر خطرپذیری (ریسک) عملکرد نیز تاثیرگذار است یا خیر، طرحریزی شد. بدین منظور محصول گندم دیم به عنوان یک کالای اساسی و نیز تأثیرپذیر از اقلیم در استان فارس گزینش شد. با استفاده از تابع تولید تصادفی جاست و پاپ و رهیافت کمینه مربعات تعمیمیافته قابل دسترس، اثرگذاری متغیرهای اقلیمی و غیراقلیمی در شش شهرستان آباده، اقلید، مرودشت، شیراز، لارستان و لامرد در سالهای 1374-1395بر میانگین و ریسک عملکرد ارزیابی شد. نتایج نشان داد که بارندگی به عنوان یکی از عاملهای اصلی پدیده تغییر اقلیم رابطهی مستقیم با عملکرد گندم دیم دارد، طوریکه این متغیر 61/1 درصد از تغییرپذیری عملکرد را پیشبینی کردهاست. افزون بر این، بارندگی و دما به عنوان نهادههای ریسککاهنده در تولید محصول گندم دیم استان فارس اثرگذار بودهاند. در نهایت، تغییراقلیم، شرایطی را فراهم میآورد تا میانگین دما توانمندی لازم برای جبران زیان ناشی از کاهش بارندگی را دارا باشد. با توجه به یافتههای پژوهش، تاکید میشود تا سیاستهای لازم، تامین و استفاده از بذرهای گندم مقاوم به گرما و مکانیزه کردن کشت، برای سازگاری با تغییراقلیم صورت پذیرد.<br />
گندم دیم,تغییرات اقلیم,ریسک,جاست و پاپ,استان فارس
https://www.iranianjae.ir/article_37424.html
https://www.iranianjae.ir/article_37424_a25e750843126de389bdff40a536febf.pdf
انجمن اقتصاد کشاورزی ایران
Agricultural Economics
2008-5524
2645-3274
13
3
2019
11
22
تأثیر مصرف برنج ارگانیک بر مطلوبیت خانوارها در شیراز: گرایش به پرداخت مازاد
111
131
FA
سیده هاجر
حسینی
دانشآموخته کارشناسی ارشد، دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز
hosseini.atefe626@gmail.com
محمد
بخشوده
اقتصاد کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران
bakhshoodeh@shirazu.ac.ir
صمد
عرفانی فر
استادیار اقتصاد کشاورزی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی داراب، دانشگاه شیراز
erfanifar@shirazu.ac.ir
10.22034/iaes.2019.116237.1735
بهبود رفاه یا مطلوبیت افراد در نتیجه دستیابی به وضعیت بهتر ازجمله کاهش قیمت یا مصرف محصولات سلامتمحور معادل میزان گرایش به پرداخت آنان است. به منظور بررسی تأثیر تغییر مصرف برنج از معمولی به ارگانیک روی مطلوبیت خانوارهای شیرازی، گرایش به پرداخت مازاد آنان برای چنین تغییری با استفاده از دادههای ارزشگذاری مشروط با پرسش انتها باز و کاربرد روش دو مرحلهای هکمن برآورد شد. دادههای مورد نیاز در خرداد ماه 1397 با تکمیل پرسشنامه به صورت تصادفی از 600 پاسخگو به دست آمد. تحلیل دادهها نشان داد که حدود 3/89 درصد از افراد حاضر به پرداخت مبلغ اضافه برای برنج ارگانیک نسبت به معمولی هستند. بنابر نتایج مدل پروبیت احتمال خرید برنج ارگانیک توسط زنان از مردان بیشتر است و همچنین با کاهش بعد خانوار احتمال انتخاب برنج ارگانیک توسط خانوارها افزایش مییابد. اما برآورد مرحله دوم مدل هکمن نشان داد که این متغیرها بر میزان گرایش به پرداخت مازاد تأثیر معنیداری ندارند. تأثیر سطح تحصیلات بر انتخاب و گرایش به پرداخت اضافه برای برنج ارگانیک مثبت و معنیدار برآورد شد، به طوری که احتمال انتخاب برنج ارگانیک توسط سرپرستان خانوار با مدرک دانشگاهی به میزان 61% بیشتر از خانوارهای بدون تحصیلات دانشگاهی است. همچنین میزان گرایش به پرداخت مازاد افراد با مدرک دانشگاهی نسبت به دیگران حدود 39 درصد بیشتر برآورد شد. تأثیر درآمد خانوار بر انتخاب و گرایش به پرداخت اضافه مصرفکنندگان برای برنج ارگانیک مثبت و معنیدار برآورد شد. احتمال انتخاب برنج ارگانیک توسط خانوارهای پردرآمد نسبت به کم درآمد حدود 73% و گرایش به پرداخت اضافه آنان نیز معادل 32% بیشتر است. بنابر یافتههای این بررسی بازار مصرف بالقوهای برای برنج ارگانیک در شهر شیراز وجود دارد و برنجکاران استان میتوانند از برتریهای آن استفاده و به کشت برنج ارگانیک مبادرت ورزند.
برنج ارگانیک,ارزشگذاری مشروط,مدل توبیت,مدل دو مرحلهای هکمن,شیراز
https://www.iranianjae.ir/article_37425.html
https://www.iranianjae.ir/article_37425_91be7c616dcd6d2a2a5fa6c9419f8370.pdf
انجمن اقتصاد کشاورزی ایران
Agricultural Economics
2008-5524
2645-3274
13
3
2019
11
22
بررسی عاملهای مؤثر بر انعقاد و اجرای قراردادهای کشاورزی(رهیافت سویچینگ رگرسیون)
133
168
FA
مهدی
محمودی
دانشگاه فردوسی مشهد
mehdi.mahmoudi29@gmail.com
علیرضا
کرباسی
عضو هیئت علمی دانشگاه فردوسی مشهد
121417@gmail.yahoo
10.22034/iaes.2019.86162.1583
کشاورزی همواره فعالیتی سرشار از مخاطره بوده و امروزه بهویژه در کشورهای درحالتوسعه؛ انعقاد قراردادها در افزایش انگیزه تولید کشاورزان بسیار مؤثر است. اما نکتهای که در اغلب قراردادها موجود است این است که اغلب کشاورزان به خاطر دستیابی سریعتر به درآمد محصول فروختهشده؛ ناچار به دور زدن قرارداد و یا واگذاری محصول به گروههای دیگر قراردادی میشوند. در این بررسی سعی شده تا به ارزیابی عاملهای موثر بر انعقاد و اجرای قراردادهای کشاورزی و همچنین درآمدهای ردوبدلشده بین گروههای مختلف قراردادی در میان کشاورزان گوجهفرنگیکار استان کرمانشاه در سال 1397 پرداخته شود. نمونه موردبررسی از طریق فرمول کوکران برابر 150 کشاورز گوجهکار در دشت کرمانشاه بود و پرسشنامهها از هر کشاورز به صورت مصاحبه چهرهبهچهره تکمیل شد. با توجه به تقسیمبندی متغیر وابسته به سه نوع قرارداد مکتوب، شفاهی و بدون قرارداد؛ الگوی رگرسیون چندگانه و برای سنجش درآمدهای ردوبدلشده در بین گروههای مختلف قراردادی، رهیافت سویچینگ رگرسیون به کار برده شد. نتایج تحقیق جدا از اثرگذاریهای متفاوت متغیرهای بهکار بردهشده بر گروههای موردبررسی؛ نشان داد که گروه کشاورزان دارای قرارداد مکتوب و بدون قرارداد، به ترتیب 49 و 46 درصد از درآمد خویش را با واگذاری و ردوبدلکردن محصول خود به گروه دیگر دریافت میکنند. همچنین کشاورزان دارای قرارداد شفاهی و بدون قرارداد نیز به ترتیب 42 و 52 درصد از درآمد را از سویچکردن محصول خود دریافت میکنند.
قراردادهای کشاورزی,گوجهفرنگی,کرمانشاه,لاجیت چندگانه,سویچینگ رگرسیون
https://www.iranianjae.ir/article_37436.html
https://www.iranianjae.ir/article_37436_1eace6d783195d738faa7153ccf79ae1.pdf