بررسی تاثیر سیاست‌های حمایتی دولت از تولیدکنندگان برنج بر امنیت غذایی خانوارهای شهری ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه علوم و تحقیقات تهران

2 استاد اقتصاد کشاورزی دانشگاه تهران

چکیده

دسترسی پیوسته و مطمئن به غذا فرآیندی نیست که خود به خود قابل حصول باشد. امنیت غذایی نه تنها مستلزم عرضه‌ی کافی مواد غذایی است، بلکه ناظر بر توزیع عادلانه‌ی غذا و درآمد به منظور دستیابی همگان به آن نیز هست. قبول این مفاهیم پیامد مهمی بر تدوین سیاست‌ها دارد. لذا نیاز است تا دولت اقدامات لازم برای رسیدن به حق غذای کافی و توزیع عادلانه‌ی درآمد از راه‌های مناسب را به عنوان سیاست‌های مورد نظر انجام دهد. هدف از انجام این پژوهش بررسی تاثیر سیاست‌های حمایتی دولت از تولیدکنندگان برنج بر امنیت غذایی خانوارهای شهری در طی سال‌های 1389-1368 است. محاسبه‌ی میزان حمایت‌های اعمال شده از جانب دولت با استفاده از شاخص PSE برآورد شده است. نتایج حاصل از برآورد PSE نشان داد که در طی دوره‌ی مورد مطالعه سیاست‌های حمایتی از تولیدکنندگان برنج در طول دوره‌ی مورد بررسی روند صعودی داشته و در سال 1389 به بیشترین مقدار خود رسیده است، همچنین نتایج حاصل از بررسی اثر سیاست‌های حمایتی برنج بر امنیت غذایی خانوارهای شهری در قالب یک الگوی ARDL نشان داد که در کوتاه مدت و بلندمدت سیاست-های حمایتی دولت از برنج امنیت غذایی خانوارهای مذکور را افزایش می‌دهد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


پرمه، ز و گیلان‌پور، ا. (1388) بررسی سیاست‌های تنظیم بازار برنج در ایران و مقایسه‌ آن با  کشورهای منتخب و ارایه راهکارهایی برای برای بهبود تنظیم بازار آن. بررسی ‌های بازرگانی، (38) : 32 - 49.
چیذری، ا و بلالی، ح.( 1384) .محاسبه و بررسی حمایت کلی داخلی محصول گردو در شرایط الحاق به سازمان جهانی تجارت. ششمین کنفرانس اقتصاد کشاورزی ایران، مشهد، 9-8 آبان 1386.
مهرابی بشرآبادی، ح و موسوی محمدی، ح.( 1389) تاثیر حمایت‌های دولت از بخش کشاورزی بر امنیت غذایی خانوارهای شهری در ایران. اقتصاد کشاورزی،  4 (3).
حسینی، ص و پاکروان، م و گیلانپور، ا و اتقائی، م. (1392) اثر حمایت از بخش کشاورزی بر امنیت غذایی در ایران. تحقیقات اقتصاد و توسعه‌ی کشاورزی ایران، 44 (4).
حسینی، ص و پاکروان، م و گیلانپور، ا و اتقائی، م. (1390) بررسی اثر سیاست‌های حمایتی بر تغییرات بهره‌وری بخش کشاورزی در ایران. اقتصاد و توسعه کشاورزی،  25 (4).
حسینی، ص و ترشیزی، م. (1388) ارزیابی سیاست حمایتی گندم در ایران. تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران، 40(2).
حسینی، ص و رضایی، س. (1389)  ارزیابی آثار مولفه‌های سیاست حمایت از تولیدکننده بر ریسک درآمد (مطالعه موردی خرما). مجله دانش کشاورزی و تولید پایدار، 2 (2).
خداداد کاشی، ف و حیدری، خ. (1383) برآورد سطح امنیت غذایی خانوارهای ایرانی بر اساس شاخص AHFSI. اقتصاد کشاورزی و توسعه، 12 (48).
دانشور کاخکی، م و سروری، ع و صدرالاشرافی، س و هاتف، ح. (1386) تعیین اثرات تغییر قیمت شیر بر رفاه تولیدکنندگان و مصرف­کنندگان و پیش­بینی آن. دانشگاه فردوسی مشهد.
سالم، ج و مجاوریان، م.(1392) بررسی اثر ظرفیت واردات مواد غذایی بر امنیت غذایی خانوارهای روستایی در ایران. تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران، 44 (3).
سلامی، ح و اشراقی، ف. (1380) تأثیر سیاست‌های حمایتی قیمتی بر روند رشد تولیدات کشاورزی در ایران. اقتصاد کشاورزی و توسعه، 10 (36).
مهرابی بشرآبادی، ح و موسوی محمدی، ح. (1388). بررسی اثر آزادسازی تجاری بر امنیت غذایی خانوارهای روستایی ایران. روستا و توسعه، 12(2).
مهرابی بشرآبادی، ح و موسوی محمدی، ح. (1389) آثار سیاست‌های حمایتی بخش کشاورزی بر امنیت غذایی خانوارهای روستایی در ایران. اقتصاد کشاورزی و توسعه، 18(70).
نوفرستی، م. (1378) ریشه واحد و همجمعی در اقتصادسنجی، انتشارات رسا، تهران.
واعظی، ل و یزدانی، س. (1387)  بررسی سیاست های حمایتی دولت از تولید و مصرف گندم در ایران. اقتصاد و کشاورزی، 2.
Kathleen Mullen, David Orden and Ashok Gulati. Agricultural Policies in India: Producer Support Estimates 1985-2002 . MTID Discussion Paper No.82. International Food Policy Research Institute, February 2005.
Wilma, L., et al (2003): Socio-economic Determinants of Household Food Insecurity,   Philippines.