تغییرات اقلیمی و عملکرد محصولات کشاورزی در ایران (مطالعه موردی: استان خوزستان)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه پیام نور اهواز

2 دانشگاه آزاد اسلامی

3 استاد اقتصاد کشاورزی دانشگاه تهران

4 استادیار گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات

چکیده

کشاورزی‌ از مهمترین فعالیتهای اقتصادی بشمار‌ می‌آید که بیش از هر چیز به شرایط جوی وابسته است. بر‌ همین اساس در این مطالعه، به بررسی تأثیر تغییرات اقلیم بر عملکرد محصولات گندم، برنج و جو در استان خوزستان بر مبنای داده‌های ترکیبی دوره ۱۳۹۲-۱۳۷۲ پرداخته‌شد. نتایج نشان‌داد که تغییرات در شرایط آب و هوایی باعث کاهش در عملکرد گندم، برنج و جو به ترتیب به میزان ۰۵/۰ درصد، ۰۳۲/۰ درصد و ۰۲۱/۰ درصد می‌شود. از سوی دیگر تغییر شرایط اقلیم در دوره ۱۳۹۲-۱۳۷۲ به کاهش سود اقتصادی به میزان ۰۱/۵۸۱۵۴ هزار ریال در هکتار در بخش گندم، برنج و جو در سال ۱۳۹۲ شده‌است. با توجه به نتایج تحقیق پیشنهاد می‌شود که پیش بینی های کوتاه مدت و بلند مدت هواشناسی به‌منظور آمادگی و اتخاذ تمهیدات لازم جهت محافظت از محصولات کشاورزی و جلوگیری از صدمه ناشی از عوامل نامساعد جوی و اقلیمی در تمام مراحل کاشت، داشت و برداشت انجام‌شود.

کلیدواژه‌ها


حسینی، س.ص. نظری، م. و عراقی نژاد، ش. (1392) بررسی اثر تغییر اقلیم بربخش کشاورزی با تأکید بر نقش بکارگیری راهبردهای تطبیق در این بخش. مجله تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران. دوره 44، (1): 37-53.                                                         
رضایی، پ. سلطانی، الف. اکرم قادری، ف. و زینعلی، الف. (1387) کمی سازی وقوع تنش های دمایی در زراعت گندم در گرگان. مجله علوم کشاورزی و منابع طبیعی. جلد 15، (4): 21-38 .
سالنامه آماری هزینه های تولید محصولات کشاورزی. (1390). سازمان جهاد کشاورزی. تهران.
سبزی پرور، ع.ا. ترکمان، م. و مریانجی، ز. (1391) بررسی تأثیر شاخص ها و متغیرهای هواشناسی در عملکرد بهینه گندم (مطالعه موردی: استان همدان). نشریه آب و خاک (علوم و صنایع کشاورزی). دوره 26، (6): 48-63.
علیجانی، ف. کرباسی، ع. و مظفری مسن، م. (1390) بررسی اثر درجه حرارت و بارندگی بر       عملکرد گندم آبی ایران. مجله اقتصاد کشاورزی و توسعه. دوره 19، (76): 76-90.
کرباسی، ع. غفاری، ز. (1388) تأثیر تغییرات آب و هوایی بر عملکرد محصولات. ششمین کنفرانس بین المللی اقتصاد کشاورزی. 60-45.
مساح بوانی، ع. مرید، س. (1385) اثر تغییر اقلیم بر منابع آب حوزه زاینده رود. مجله علم و تکنولوژی کشاورزی و منابع طبیعی. (9): 17-27.-
 
Finger, R. and Schmid, S. (2008) Modeling agricultural production risk   and the  adaptation to climate change. Journsl of Agricultural Finance Review,12: 25-41.-Greene, W.H. (2003) Econometric analysis, 5th ed. Upper Saddle River, New Jersey: Prentice-Hall.
Kokic, P. Heaney, A. Pechey, L. Crimp, S. and Fisher, B. (2005) Predicting the impacts on agriculture: a case study Australian commodities. Journal of climate change, 12: 123-140.
Lhomme, J.P. Mougou, R. and Mansour, M. (2009) Potential impact of climate change on durum wheat cropping in Tunisia. Journal of climatic change, 3: 35-48.
Redsma, P. Ewert, F. Boogaard, H. and Diepen, K. (2009) Economic impacts of climate variability and subsidies on Eropean agriculture and observed adaptation strategies. Miting Adapt Strateg Glob Change, 14: 35-59.
Shuai, C. Chen, X. and Xo, J. (2013) Impacts of climate change on corn and soybean yields in china. Agricultural and Applied Economics Association 2013 AAEA and CAES joint Annual Meeting, Washington, DC. 120-145