%0 Journal Article %T تاثیر قیمت گذاری آب بر مصرف آن در محصولات زراعی ایران %J Agricultural Economics %I انجمن اقتصاد کشاورزی ایران %Z 2008-5524 %A شیرزادی لسکوکلایه, سمیه %A قادری نژاد, پروین %A نعمت الهی, زهرا %D 2022 %\ 08/23/2022 %V 16 %N 2 %P 1-25 %! تاثیر قیمت گذاری آب بر مصرف آن در محصولات زراعی ایران %K تقاضای آب %K قیمت سایه‌ای آب آبیاری %K مدل تصادفی فراگیر داده ها %K کشش قیمتی آب %R 10.22034/iaes.2022.538929.1872 %X مدیریت بهینه و استفاده صحیح از منابع آب در دسترس، ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است. لذا این پژوهش با هدف بررسی تاثیر قیمت آب آبیاری بر تقاضای آن در زیربخش زراعت کشور صورت گرفته است. بدین منظور قیمت سایه­ای آب و تابع تقاضای آن با استفاده از ضرایب بدست آمده در محاسبه الگوی ناپارامتریک تصادفی فراگیر داده‌ها برآورد شدند و قیمت سایه­ای آب آبیاری با استفاده از ضرایب به دست آمده از این مدل، تعیین شد. داده­های مورد نیاز پژوهش نیز طی دوره زمانی سالانه 1384-1394 از سایت وزارت جهاد کشاورزی جمع‌آوری شد. نتایج نشان داد که میانگین کارآیی آب آبیاری در زیربخش زراعت طی دوره مورد بررسی برابر با 02/83 درصد بوده است. همچنین نتایج تخمین تابع تقاضای آب آبیاری نیز نشان داد که تقاضای آب آبیاری در زیربخش زراعت، کشش­ناپذیر و به میزان 16/0 و کشش تقاضای آب نسبت به کارایی فنی برابر با 37/8 می­باشد. بر اساس تابع تقاضای به­دست آمده، متغیرهای قیمت آب، قیمت سایر نهاده‌های تولیدی و کارآیی آب، بر تقاضای آب آبیاری در بخش زراعت ایران تاثیر معناداری داشته‌اند. در بین متغیرهای مورد بررسی، کارایی فنی، با اختصاص بزرگترین ضریب، موثرترین عامل در تقاضای آب آبیاری محسوب می­شود. این نتیجه لزوم توجه و اهمیت بیشتر به مسئله کارایی آب و تلاش در زمینه ارتقا و بهبود کارایی آب آبیاری در بخش زراعت را نشان می­دهد. همچنین براساس نتایج، افزایش قیمت آب آبیاری در زیربخش زراعت تاثیر چندانی بر کاهش تقاضا و مصرف آب در این زیربخش نخواهد داشت و کاهش مصرف آب آبیاری در زیربخش زراعت از طریق بهبود کارایی فنی آب میسر خواهد بود. لذا بر اساس نتایج به­دست آمده از این پژوهش، پیشنهاد می‌شود، سیاست­گذاران با ارائه تسهیلات و مشوق، شرایط مناسبی را برای کشاورزان جهت پذیرش و اجرای  تغییر الگوی کشت به سمت محصولات کم آب بر و اعمال سیستم­­های کم آبیاری در اراضی  لحاظ نمایند. %U https://www.iranianjae.ir/article_254305_6b8c760231a3c37f5be0e3bc9f9c422e.pdf