TY - JOUR ID - 252184 TI - بررسی ارتباط تغییراقلیم و رشد بهره‌وری کل عوامل تولید جو دیم در ایران JO - Agricultural Economics JA - IAES LA - fa SN - 2008-5524 AU - اکبری, سید محبوب اله AU - رضایی, اعظم AU - شیرانی بید آبادی, فرهاد AU - اشراقی, فرشید AD - دانش آموخته کارشناسی ارشد دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان AD - استادیار اقتصاد کشاورزی،دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان Y1 - 2022 PY - 2022 VL - 16 IS - 1 SP - 81 EP - 97 KW - سناریوهای تغییراقلیم KW - تابع تولید کاب – داگلاس KW - مدل رشد سولو KW - شاخص نمایه استاندارد بارش DO - 10.22034/iaes.2022.540042.1877 N2 - وابستگی بالای کشورهای در حال توسعه به بخش کشاورزی و تأثیرپذیری از اقلیم از یک سو، ضعف فناورانه­ای و مالی کشاورزان، از سوی دیگر اهمیت بررسی ارتباط تغییر اقلیم و بهره­وری کشاورزی در این کشورها را دوچندان کرده است. هدف این تحقیق بررسی و تبیین رابطه تغییر اقلیم و رشد بهره­وری کل عوامل تولید (TFP) جو دیم در ایران است. در این راستا، داده­های مورد نیاز از سازمان جهاد کشاورزی و سازمان هواشناسی کل کشور برای دوره زمانی 1378-1397 جمع­آوری شد. رشد TFP جو دیم برای استان­های عمده تولیدکننده با استفاده از مدل سولو و تکنیک داده­های تلفیقی محاسبه شد. سپس با محاسبه شاخص نمایه استاندارد بارش(SPI) ، ارزیابی اثرات متغیرهای اقلیمی (میانگین دما، کمینه دما، بیشینه دما و نمایه استاندارد بارش) بر رشد TFP جو دیم با استفاده از تکنیک داده­های تلفیقی انجام گرفت. در نهایت با استفاده از 18 سناریوی تغییر اقلیم تحت مدل­های HadCM2 و ECHAM4 تغییرپذیری­های رشد TFP جو دیم محاسبه شد. در دوره مورد بررسی، میانگین رشد TFP جو دیم مثبت و برابر با 183/0 می­باشد. به علاوه، میانگین شاخص SPI استان­های عمده تولیدکننده جو دیم نشان­دهنده وضعیت نرمال اقلیمی می­باشد. همچنین از نظر وضعیت اقلیمی بین خشکسالی بسیار شدید و رطوبت بسیار شدید متغیر است. بررسی اثرپذیری­های متغیرهای اقلیمی بر رشد TFP جو دیم نشان داد که شاخص SPI اثر منفی و معنی­دار و کمینه دما اثر مثبت و معنی­دار بر رشد TFP جو دیم دارد. همچنین میزان رشد TFP جو دیم در اثر تغییرپذیری­های اقلیم به طور میانگین 08/0- کاهش می­یابد. با توجه به حساسیت بالای جو دیم به شرایط غیر نرمال اقلیمی که سبب کاهش بهره­وری آن می­شود، پیشنهاد مؤکد این است تا رقم­های مقاوم و سازگار با شرایط اقلیمی موجود و اصلاح روش­های مدیریت مزرعه از سوی سازمان جهاد کشاورزی کل کشور برای کشاورزان معرفی شود. UR - https://www.iranianjae.ir/article_252184.html L1 - https://www.iranianjae.ir/article_252184_535d98e299ab6ff8965d5ef3c30c8187.pdf ER -