تحلیل سرایت نوسان و انتقال قیمت در بازار برنج ایرانی(مطالعه موردی: رقم کامفیروزی)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری اقتصاد کشاورزی / دانشگاه تربیت مدرس

2 استادیار گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس

3 عضو هیأت علمی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس

چکیده

چکیده
قیمت مبادله برنج به‌عنوان یک مؤلفه اصلی، پل ارتباطی میان بخش‌های مختلف بازار این محصول است که عامل اصلی در تعیین سطح درآمد کشاورزان، مبادله‌کنندگان و عرضه‌کنندگان نهایی آن به شمار می‌آید. بنابراین، تحلیل و بررسی تأثیر متقابل قیمت‌ها بر یکدیگر در سطوح مختلف بازار برنج دارای اهمیت است. در این بررسی، با استفاده از آمار دورۀ (سری) زمانی ماهیانه قیمت‌ها در سطوح مختلف بازار برنج کامفیروزی در بازه زمانی فروردین 1376 تا اسفند 1394 و با به‌کارگیری مدل‌های واریانس ناهمسانی شرطی چندمتغیره و تصحیح خطای برداری به‌صورت موردی به تحلیل و ارزیابی سرایت نوسان و انتقال قیمت در بازار برنج ایرانی پرداخته شد. نتایج نشان داد، به‌صورت کلی، در کوتاه‌مدت انتقال قیمت مثبت از سطوح پایین‌تر بازار برنج کامفیروزی به سطوح بالاتر آن رخ نمی‌دهد و به‌صورت ویژه تولیدکنندگان این محصول توان کافی برای اثرگذاری مثبت بر قیمت برنج کامفیروزی در بازار برنج کشور نداشته‌اند. افزون‌براین، نتایج نشان داد، یک ارتباط مستقیم میان نبود زمینه انتقال قیمت و نیز نبود زمینه افزایش نوسان درآمد در سطوح مختلف بازار برنج کامفیروزی وجود دارد. در نهایت، به‌منظور حمایت از تولیدکنندگان برنج کامفیروزی پیشنهاد شد که سیاست‌های تنظیم بازار دولت بر حمایت از قیمت عمده‌فروشی این محصول و تعدیل مناسب عرضه و تقاضای بازار متمرکز شود.
طبقه‌بندی : L11, C22

کلیدواژه‌ها

موضوعات


ابریشمی، ح.، مهرآرا، م.، آریانا، ی. (1386). ارزیابی عملکرد مدل‌های پیش‌بینی بی‌ثباتی قیمت نفت، شماره 78، ص 21-1.
ابونوری، ع. همدانی، ع. (1389). بررسی رابطه بین رشد اقتصادی و تقاضای بنزین و گازوئیل در ناوگان حمل‌ونقل (زمینی - جاده‌ای). پژوهشنامه بازرگانی. 57: 154-115.
بی‌نام. دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت،درمان و آموزش پزشکى. (1392). سبد غذایى مطلوب براى جامعه ایرانى. قم: اندیشه ماندگار.
بی‌نام. گزارش سرشماری عمومی کشاورزی. (1393). مرکز آمار ایران. قابل‌دسترس در پایگاه اینترنتی  https://www.amar.org.ir.
بی‌نام. گزارش سرشماری عمومی نفوس و مسکن. (1395). مرکز آمار ایران. قابل‌دسترس در پایگاه اینترنتی  https://www.amar.org.ir.
بی‌نام. آمارنامه کشاورزی (محصولات زراعی). (1394). وزارت جهاد کشاورزی، معاونت برنامه‌ریزی و اقتصادی، مرکز فناوری اطلاعات و ارتباطات. قابل‌دسترس در پایگاه اینترنتی https://www.maj.ir.
پیشبهار، ا. علیزاده، پ. (1395). انتقال قیمت عمودی در بازار محصولات سیب‌زمینی و پیاز (مطالعه موردی: استان کردستان). تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران. 47(3): 543-533.
تهرانی، ر.، دریکنده ع.، نوابی زند ک.، آرین الف، حسینی ح. (1392). بررسی رابطه بین نوسانات نرخ ارز و بازده سهام شرکت‌های صادرکننده پذیرفته‌شده در بورس تهران. فصلنامه دانش مالی تحلیل اوراق بهادار، شماره 17، ص 101-87.
دوراندیش، آ.، ارزنده، ن. و شریعت، ا. (1393). بررسی اثر سرریز نوسانات نرخ ارز بر شاخص صنایع کشاورزی پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادر. نشریه اقتصاد و توسعه کشاورزی، شماره 2، ص184-177.
شرافتمند، ح. باغستانی، ع. (1395). شناسایی مکانیزم انتقال قیمت در بازار خرمای ایران (کاربرد مدل گارچ دومتغیره). نشریه اقتصاد و توسعه کشاورزی. 30(1): 79-70.
صادقی، س. جلیل‌پور، س. (1394). تأثیر ساختار بودجه‌ای دولت بر تأمین مالی سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در ایران (فرضیه بانک‌های غیرکارا). پژوهشنامه اقتصاد کلان (پژوهشنامه علوم اقتصادی). 10(20): 101-82.
رحمانی، ر. اسماعیلی، ع. (1389). تحلیل انتقال قیمت در بازار گوشت مرغ در استان فارس. تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران. 41(2): 286-275.
کشاورزیان، م.، پناهی نژاد، ه.، زمانی، م. (1389). اثر سرریز نرخ دلار امریکا بر قیمت نفت خام. فصلنامه مطالعات اقتصاد انرژی، شماره 27، ص 154-131.
لیانی، ق. قربانیان، ع. بخشوده، م. (1394). اﻧﺘﻘﺎل ﻗﯿﻤﺖ ﺟﻬﺎﻧﯽ ﻏﻼت ﺑﻪ ﺑﺎزارﻫﺎی داﺧﻠﯽ اﯾﻦ ﻣﺤﺼﻮﻻت. اقتصاد و توسعه کشاورزی. 29(4): 344-334.
مقدسی، ر. نوروزی، ق. (1389). مطالعه رفتار انتقال قیمت در بازار گوشت مازندران. پژوهشنامه بازرگانی. 14(56): 194-177.
مقدسی، ر. رحیمی، ر. (1392). بررسی نحوه انتقال قیمت در بازار شیر. اقتصاد مالی. 7(22): 26-9.
موسوی، س. دهقانی، ر. علی‌پور، ع. (1395). بررسی آثار سرریز تلاطم در بازار ارز بر شاخص قیمت غذا در ایران. دهمین همایش دوسالانه اقتصاد کشاورزی ایران. دانشگاه شهید باهنر کرمان. کرمان. ایران.
نصراللهی، ز. نصراللهی، خ. میرزا بابایی، س. (1390). بررسی رابطه‌ی بین متغیرهای اقتصاد کلان و شاخص قیمت سهام در ایران (رویکرد الگوی تصحیح خطای برداری). اقتصاد مقداری. 8(3): 103-89.
 یوسفی متقاعد ، ه. مقدسی، ر. (1392). بررسی انتقال قیمت‌های جهانی به بازار داخلی برخی از محصولات کشاورزی (گندم، جو و برنج) -کاربرد روش حداکثرسازی آنتروپی. تحقیقات اقتصاد کشاورزی. 5(1): 99-81.
Burke, W. Myers, R. (2014). Spatial equilibrium and price transmission between Southern African maize markets connected by informal trade. Food Policy. 49(1): 59-70.
Baquedano, F. Liefert, W. (2014). Market integration and price transmission in consumer markets of developing countries. Food Policy. 44: 103-114.
Chang N., Lee C. (2001). Dynamic relationship between stock prices and exchange rates for G-7 countries. The Quarterly Review of Economics and Finance, 41: 477–490.
Cramon, S. AND Meyer, J. (2000) “Asymmetric Price Transmission: Fact or Artefact?” University Göttingen, Institut for Agricultural Economy, Working Paper.
Engle R.F. (1982). Autoregressive conditional heteroskedasticity with estimates of the variance of United Kingdom inflation. Econometrica, 50: 987-1007.
Engle R.F., Kroner K.F. (1995). Multivariate Simultaneous Generalized Arch. Econometric Theory, 11(1):122-150.
Johansen, S. and Juselius, K. (1994). Identification of the long-run and short-run structure: an application to the IS-LM model. Journal of Econometrics. 63: 7-36.
Kim, H. Ward, R. (2013). Policy reforms and asymmetric price transmission in the Zambian and Tanzanian coffee markets. Economic Modelling. 35: 786-795.
Mishra A.K., Swain N., Malhorta D.K. (2007). Volatility Spillover between Stock and Foreign Exchange Markets: Indian Evidence, International Journal of Business, 12(3).
Shrinivas, A. Gomez, M. (2016). Price transmission, asymmetric adjustment and threshold effects in the cotton supply chain: a case study for Vidarbha, India. Agricultural Economics. 47(4): 435-444.
Tsay, R. (2010). Analysis of Financial Time Series. 3rd Edition. John Wiley and Sons, Inc., Hoboken, new Jersey.
Xu, S. Li, Z. Cui, L. Dong, X. Kong, F. Li, G. (2012). Price Transmission in China's Swine Industry with an Application of MCM. Journal of Integrative Agriculture. 11(12): 2097-2106.