ارزیابی هزینه انتشار گاز گلخانه‌ای کربن‌دی‌اکسید حاصل از توسعه بخش کشاورزی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس

2 استادیار گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس

3 دانشیار گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

انرژی به عنوان یک نهاده‌ دارای اهمیت ویژه‌ای در بخش کشاورزی است. برآوردهای اولیه نشان می‌دهند که فعالیت‌های کشاورزی عامل بروز یک چهارم از منابع انتشارگازهای آلاینده درجهان هستند. کربن‌دی‌اکسید مهم‌ترین گاز گلخانه‌ای است که در دهه‌های گذشته نقش بسزایی در جذب تشعشعات مادون قرمز تولید شده در هوا (اتمسفر) داشته ‌است. با توجه به اهمیت محیط زیست و با توجه به کمبودهایی که در رابطه با روش‌های تحلیلی برای سیاست‌گذاری‌های زیست‌محیطی وجود دارد، ارائه‌ی الگوهایی برای بررسی ارتباط بین فعالیت‌های اقتصادی و زیست‌محیطی امری بسیار مهم و ضروری به نظر می‌رسد. از این رو در این بررسی، زیان‌های حاصل از انتشار کربن‌دی‌اکسید به عنوان یکی از مهم‌ترین گازهای گلخانه‌ای تولید شده در بخش کشاورزی ایران مورد ارزیابی قرار گرفت. بدین منظور، از مفهوم قیمت سایه‌ای انتشار این آلاینده استفاده شد. نتایج نشان داد که در بازه زمانی سال‌های 1389-1371 میانگین سالانه زیان انتشار هر کیلوگرم کربن‌دی‌اکسید ناشی از مصرف سوخت در بخش کشاورزی، 141 ریال بوده‌است. به عبارت دیگر، با انتشار کربن‌دی‌اکسید از بخش کشاورزی ایران، سالانه به طور میانگین به میزان 1744 میلیارد ریال هزینه ایجاد می‌شود. همچنین، نتایج این ارزیابی نشان داد که میانگین هزینه‌ انتشار هر کیلوگرم از این آلاینده در فاصله این دو دهه افزایش چشمگیری داشته‌است و لذا به نظر می‌رسد که تأمین نهاده‌های مورد نیاز به منظور کنترل انتشار کربن‌دی‌اکسید در بخش کشاورزی ایران از راه اعطای یارانه‌های زیست‌محیطی امری پرهیزناپذیر است.

کلیدواژه‌ها